کابل فشار قوی یا کابل ولتاژبالا، گونه‌ای از کابل است که برای انتقال انرژی الکتریکی در ولتاژهای بالا استفاده میشود. ساختمان این کابل‌ها با توجه به کاربردشان متفاوت است. مشخصات کابل فشارقوی به وسیلهٔ یک سری علائم روی آن درج میشود.
کابل فشار قوی ، کابل قدرت یا کابل ولتاژ بالا نیز نامیده می شود، برای انتفال انرژی با ولتاژ نامی بالاتر از 30 کیلوولت به کار برده می شوند. ساختمان این کابل ها با توجه به کارکردشان متفاوت است. کابل های فشار قوی در نیروگاه ها و یا شبکه های توزیع اولیه به کار میروند و به صورت دفن در زمین و یا داخل کانال استفاده می شوند. سیستم کابل فشار قوی امروزی از خطوط هوایی کابل فشار قوی مناسب تر هستند.
روش‌های جدید صنعتی کابل فشار قوی زیردریایی را با فیبر نوری هماهنگ می کند و مفصل انعطاف پذیر با طول بیشتر از قبل را ارائه میدهد.
ولتاژ بالا به چه ولتاژی اطلاق می شود؟
واژه ولتاژ بالا یا فشار قوی درباره مدارهای الکتریکی ای به کار میرود که ولتاژ موجود در آنها بالاست و به همین دلیل به ایمنی بالا و عایق بندی مناسب نیاز دارند. مدارهای ولتاژ بالا در انتقال انرژی الکتریکی ، لامپ اشعه کاتد و اشعه ایکس استفاده میشوند.
ولتاز بالا به ولتاژ بیش از 1000 ولت اطلاق میشود و و زیر هزار ولت را ولتاژ پایین می نامند.
تاثیرات خطوط انتقال فشار قوی بر سلامتی
زندگی در نزدیکی خطوط فشار قوی میتواند ریسک ابتلا به بیماری هایی مثل سرطان، ناباروری و برخی بیماری های روانی را افزایش دهد. برای حل این مشکل میتوان از خطوط زیر زمینی استفاده کرد.
حریم خطوط فشار قوی
برای حفظ مردم از اثرات سوء میدان‌های الکترومغناطیسی ناشی از خطوط فشارقوی، برای خطــوط برق ۲۰ کیلوولت ۵ متر، ۶۳ کیلوولت ۱۳ متر، ۱۳۲ کیلوولت ۱۵ متر، ۲۳۰ کیلوولت ۱۷ متر و ۴۰۰ کیلوولت ۲۰ متر حریم درنظر گرفته شده است.
ساختار کابل های فشار قوی
کابلهای فشار قوی از عایق XLPE بهره میبرند که با خط تولید CCV روی هادی را میپوشاند.عایق XLPE بایستی ساختار کریستالی کاملا یکنواخت و و بدون هیچ گونه ناخالصی و خللی باشد.
تفاوت عمده ساختار این نوع از کابل ها با ساختار كابل هاي فشار ضعيف، وجود لايه هاي نيمه هادي داخلي و خارجي و همچنين نوار نيمه هادي در كابل هاي فشار متوسط است.
بالا رفتن سطح ولتاژ میدان الکتریکی را افزایش میدهد.اگر عایق بر روی سطح یکنواخت مثل هادی استرند شده قرار گیرد، فرو رفتگی های رشته هادی تنش میدان الکتریکی را بیشتر میکند و موجب تخریب عایق خواهد شد.
برای آن که سطح عایق با سطحی کاملا صاف برخورد کند، یک لایه نیمه هادی بر روی هادی اکسترود میشود.
به این شکل سطح خارجی عایق هم با پتانسیل صفر زمینی در تماس است. یک لایه نیمه هادی هم بر روی عایق اکسترود میشود که با شیلد اسکرین در تماس بوده و شیلد نیز به زمین وصل میشود.این نیمه هادی خارجی باعث میشود میدان الکتریکی به شکل یکنواخت و شعاعی باشد.
برای جلوگيري از فرورفتگي احتمالي شيلد در عايق يا نيمه هادي خارجي, يك لايه نوار نيمه هادي در زير شيلد نیز به کار برده میشود.
استاندارد هاي مرتبط
اين استانداردها حداقل نيازمنديهاي الكتريكي ، مكانيكي و حرارتي مربوط به كابل ها را تعریف میکند. در برخي از اين استانداردها حداقل نيازمنديهاي ساخت و تست و در برخي ديگر فقط حداقل نيازمنديهاي تست بیان شده و براي رسيدن به نيازمنديهاي تست باید به کیفیت ساخت بسیار توجه کرد.
IEC 60840
POWER CABLES WITH EXTRUDED INSULATION AND THEIR ACCESSORIES FOR RATED VOLTAGES ABOVE 30 KV ( UM=36KV) UP TO 150 KV (IM = 170 KV)- TEST METHODS AND REQUIREMENTS
IEC 62067
POWER CABLES WITH EXTRUDED INSULATION AND THEIR ACCESSORIES FOR RATED VOLTAGES ABOVE 150 KV (UM= 170KV) UP TO 500 KV (IM= 550 KV) – TEST METHODS AND REQUIREMENTS
