كابل خود نگهدار هوایی برای اولین بار در سال 1955 در کشور فرانسه برای جایگزینی در شبکه های فشار ضعیف با هادی سیمی مورد استفاده قرار گرفتند و به دلیل مزایای متعدد جایگاه کاربری مناسبی یافتند. شرکت های فرانسه نقش موثری در گسترش استفاده از این نوع کابل داشته است. و امروزه این نوع کابل در بسیاری از کشورهای جهان کاربرد وسیع دارد سابقه بکارگیری این نوع کابل در ایران چندان طولانی نیست.
كابل خود نگهدار در چند سال گذشته به شدت مورد استقبال و استفاده گسترده در شبکه های برق ایران قرار گرفته است. این نوع کابل از مزایای خوبی برخوردار است اما عدم رعایت مسائل فنی در استفاده و بهره برداری می تواند خود عامل بروز مشکلاتی دیگر گردد.
مزایای عمده استفاده از كابل خود نگهدار در شبكه‌های هوایی توزیع برق
ولتاژ های تخصیصی برای این نوع از کابل ها در فشار ضعیف 1 / 0.6 و فشار متوسط 20 / 12 می باشد.
موارد مصرف
كابل خود نگهدار فشار ضعیف:
كابل خود نگهدار مفهومی تازه جهت توزیع قدرت از طریق خطوط هوایی می باشد . در مقایسه با سیم های بدون روکش که در خطوط هوایی مورد استفاده قرار می گیرند ، کابل های خودنگهدار دارای قابلیت اطمینان و ایمنی بالاتری می باشند. از مهمترین مزیت های آن می توان به تلفات الکتریکی پایین تر و نیز به صرفه بودن این کابل ها از جهت کاهش هزینه های نصب و نگهداری اشاره نمود . همچنین از این کابل ها می توان جهت توزیع قدرت در مناطق شهری و یا روستایی ، نواحی کوهستانی ، جنگلی و یا ساحلی استفاده نمود.
كابل خود نگهدار فشار متوسط:
کابل های خودنگهدار فشار متوسط جهت توزیع انرژی الکتریکی از طریق خطوط هوایی با ولتاژ نامی 6 تا 30 کیلوولت مورد استفاده قرار می گیرند. از این کابل ها همچنین در شبکه های عمومی و صنعتی و بصورت نصب بر روی تیر های برق ، دیواره های تونل و غیره استفاده می شوند.
کابل خود نگهدار هوایی فشار متوسط تنها خطوط هوایی عایق شده به صورت سه رشته کابلِ تکفاز پیچیده شده به دور یک رشته سیم فولادی نگهدارنده (یا مسنجر) لخت می باشد که اصطلاحاً کابل بهم تابیده شده هوایی (ABC)می باشد.
در استاندارد ایران فقط نوع شبکه کابل خودنگهدار فشار متوسط دارای شیلد فلزی (شیلد زمین شده) تعریف شده است که در سطوح ولتاژ نامی ۲۰،۱۱ و ۳۳ کیلوولت قابل استفاده اند.
تذکر
در بعضی از مناطق کشور شبکه فشار متوسط ۱۱ کیلوولت وجود دارد. که به منظور امکان توسعه آتی و جلوگیری از تنوع سطوح ولتاژی از استاندارد کابل های خودنگهدار ۲۰ کیلوولت در آن خطوط استفاده خواهد شد.
شایان ذکر است با توجه به مشکلات ناشی از بکارگیری هادی‌های لخت وخطرات وحوادث ناشی از آن از جمله شرایط آب وهوایی، اتصال کوتاه های موقت و دایمی، برخورد شاخه های درختان، صدمات ناشی از حیوانات وپرندگان وخوردگی های شیمیایی که می تواند منجر به قطعی برق وافزایش انرژی های توزیع نشده گردد، رویکرد به هادی روکشدار و کابل خودنگهدار می تواند بسیار موثر باشد.
